Duyurular

SİRKÜLER NO: 23.1 / 465-316 = 16/07/2025

İlgi: İMEAK Deniz Ticaret Odası’ndan alınan 16.07.2025 tarih ve 1573/534/2025 sayılı yazısı.

İMEAK Deniz Ticaret Odası’ndan alınan ilgi yazıda;

‘’Avrupa’da denizcilik sektöründe enerji verimliliği uygulamaları, deniz çevresinin korunması, dijital dönüşüm, denizcilikte teknolojik uygulamalar ve araştırma alanında meydana gelen güncel gelişmelere ilişkin çeşitli kaynaklardan derlenen haberler bilgilendirme amacıyla aşağıda sunulmaktadır. 

1. Atina’da Denizcilik Zirvesi Düzenlendi 

11 Haziran 2025 tarihinde Yunanistan'ın Atina kentinde, Yunanistan Denizcilik ve Ada Politikaları Bakanlığı (Ministry of Maritime Affairs and Insular Policy of the Hellenic Republic), Uluslararası Deniz Ticaret Odası (International Chamber of Shipping-ICS) ve Yunan Armatörler Birliği (Union of Greek Shipowners-UGS) ev sahipliğinde “Denizciliğin Geleceğini Şekillendirmek” temalı denizcilik zirvesi düzenlendi. 

Zirve, uluslararası denizcilik ve enerji sektörlerinden bakanlık temsilcileri ve üst düzey yöneticilerin de aralarında bulunduğu 350'den fazla üst düzey delegeyi bir araya getirdi. Görüşmelerde, içinde bulunduğumuz karmaşık jeopolitik ortam, düzenleyici gelişmeler ve küresel ticaretin geleceğini güvence altına almak için denizcilerin eğitim ve istihdamının artırılmasına yönelik kritik ihtiyaç ele alındı. 

Katılımcılar, bölgesel istikrarsızlığın ekonomik etkileri, ülkelerin benimsediği farklı iklim politikalarının sonuçları ve hem dekarbonizasyonu hem de ticari verimliliği destekleyen düzenleyici yaklaşımlara duyulan ihtiyaç gibi uluslararası denizcilik sektörünün karşı karşıya olduğu uzun vadeli riskleri değerlendirdi. 

Görüşmelerde sera gazı emisyonlarına ilişkin düzenleyici çerçeve de kapsamlı şekilde ele alınırken; Uluslararası Denizcilik Örgütü'nün (International Maritime Organization- IMO) Sera Gazı Stratejisinin uygulanması, son Deniz Çevresini Koruma Komitesi Toplantısından (Marine Environment Protection Committee-MEPC 83) elde edilen sonuçlar ve adil bir karbon fiyatlandırma mekanizması için izlenebilecek adımlar üzerinde duruldu. 

Zirve katılımcıların, kutuplaşmanın giderek arttığı bir ortamda deniz taşımacılığının sürdürülebilir büyümesinin devam ettirilebilmesi için sektör paydaşlarının ve hükümetlerin birlikte hareket etmeleri gerektiğinin kabulüyle ve sürekli iletişim ve iş birliği içerisinde olunmasına yönelik ortak taahhüdüyle sona erdi. (Kaynak: ICS)

2. Hong Kong Sözleşmesi Yürürlüğe Giriyor 

Gemilerin Emniyetli ve Çevreye Uyumlu Geri Dönüşümü Hakkında Hong Kong Uluslararası Sözleşmesi (Hong Kong Sözleşmesi) 26 Haziran 2025'te yürürlüğe giriyor. 

15 Mayıs 2009 tarihinde kabul edilen sözleşme ile, operasyonel ömürlerini tamamlamış gemilerin geri dönüştürülmesi sırasında; insan sağlığı, güvenliği ve çevre açısından risk oluşturulmasının önüne geçilmesi amaçlanıyor. 

Sözleşme, gemilerin emniyetini ve operasyonel verimliliğini tehlikeye atmadan güvenli ve çevreye duyarlı geri dönüşümünü kolaylaştıracak şekilde tasarımı, inşası, işletimi ve hazırlanması; gemi geri dönüşüm tesislerinin güvenli ve çevreye duyarlı bir şekilde işletilmesi ve gemi geri dönüşümü için sertifikasyon ve raporlama gerekliliklerini içeren bir uygulama mekanizmasının kurulması konularında düzenlemeler içeriyor. 

Sözleşmenin yürürlüğe girmesi ile birlikte, hem mevcut hem de yeni inşa edilen gemiler için birçok önemli yükümlülük ortaya çıkıyor. Bu kapsamda; yeni gemilerin, Tehlikeli Madde Envanteri (Inventory of Hazardous Materials-IHM) bulundurmaları ve geçerli bir Hong Kong Gemi Geri Dönüşüm Sertifikası (Hong Kong Ship Recycling Certification-HKSRC) taşımaları gerekiyor. 

Mevcut gemilerin, 26 Haziran 2030 tarihinden itibaren operasyonel ömürleri boyunca bir IHM oluşturmaları, bu envanteri güncel tutarak gemide muhafaza etmeleri ve beraberinde geçerli bir IHM HKSRC sertifikası bulundurmaları zorunluluğu yer alıyor. 

Geri dönüşüme gönderilen gemilerin, geri dönüşüme girmeden önce Nihai Sörvey adı verilen nihai denetimden geçmesi ve bu sürecin sonunda Uluslararası Geri Dönüşüme Hazır Sertifikası (International Ready for Recycling Certificate) almış olmaları gerekiyor. 

Gemi Geri Dönüşüm Tesislerinin ise, yetkilendirilmiş olmaları ve faaliyette bulunabilmek için geçerli bir Gemi Geri Dönüşüm Yetki Belgesine (Document of Authorisation for Ship Recycling-DASR) sahip olmaları zorunluluğu getiriliyor. (Kaynak: IMO) 

3. Finlandiya’da Dünyanın En Büyük Elektrikli Feribotu Geliştiriliyor 

Finlandiya merkezli bir denizyolu taşımacılığı şirketi, Helsinki-Tallinn rotası için özel olarak tasarlanan ve Helios ismini taşıyan dünyanın en büyük elektrikli yolcu feribotu ile ilgili ilk ayrıntıları kamuoyuyla paylaştı. 

Şirket tarafından yapılan açıklamada, tasarım hayata geçirildiğinde feribotun türünün en büyüğü olacağı ve 2030’ların başında hizmete girmesinin planlandığı ifade edildi. 

195 metre uzunluğunda ve 30 metre genişliğindeki Helios’un, 85 ila 100 megavat saat (MWh) kapasiteli bataryasıyla yaklaşık 23 knot (yaklaşık 42,5 km/saat) hıza ulaşabileceği ve iki saatten biraz daha fazla bir sürede 2.000 yolcu taşıyabileceği belirtildi. Bu büyük batarya sistemini desteklemek için ise limanda 30 MW gücünde bir şarj altyapısı kurulacağı aktarıldı. 

Helios, Finlandiya’nın Helsinki Limanı ile Estonya’nın Tallinn kenti arasındaki 43 deniz mili (yaklaşık 80 km) uzunluğundaki hatta düzenli seferler gerçekleştirecek ve aynı anda 650 araç ve 2.000 yolcu taşıyabilecek kapasiteye sahip olacak. 

Finlandiyalı şirket tarafından Rauma Tersanesi ve diğer yerel ortaklarla birlikte geliştirilen Helios projesi, Baltık Denizi’ndeki ulaşımı karbon nötr hale getirme amacını taşıyor ve Helsinki-Tallinn rotasındaki mevcut yolcu taşıma kapasitesini iki katına çıkarması bekleniyor. 

(Kaynak: Baird Maritime & Marine Log Web Sitesi) 

4. Birleşmiş Milletler Okyanus Konferansı Nice’de Gerçekleştirildi 

9-13 Haziran 2025 tarihleri arasında Fransa ve Kosta Rika'nın ortak ev sahipliğinde, Fransa'nın Nice kentinde 3. Birleşmiş Milletler Okyanus Konferansı (UNOC-3) düzenlendi. 

Konferans, sürdürülebilir kalkınma için okyanus, deniz ve deniz kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir kullanımı için acil ve kapsamlı eylemlerin teşvik edilmesi ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 14’ün (Sustainable Development Goal 14- UN SDG 14) uygulanmasını desteklemek üzere; hükümetleri, hükümetler arası örgütleri, uluslararası finans kurumlarını, diğer ilgili uluslararası kuruluşları, sivil toplum örgütlerini ve bilim çevrelerinden binlerce katılımcıyı bir araya getirdi. 

“Okyanusun Korunması ve Sürdürülebilir Kullanımı için Eylemlerin Hızlandırılması ve Tüm Aktörlerin Harekete Geçirilmesi" temasıyla düzenlenen konferansta, çok taraflı deniz koruma çabalarının güçlendirilmesi, bilim-politika ara yüzünün geliştirilmesi ve deniz ekosistemlerinin sürdürülebilir yönetimi gibi konular ele alındı. 

Fransa Dışişleri Bakanlığı tarafından konuya ilişkin yapılan açıklamada; plastik kirliliğinin çevre ve insan sağlığı açısından doğurduğu yıkıcı küresel sonuçlar vurgulanarak, her yıl yaklaşık 460 bin ton plastik üretildiği ve önlem alınmaması durumunda 2060 yılına kadar bu sayının 3 katına kadar yükseleceği ifade edildi. 

Bu kapsamda, konferansa katılan 95 ülke tarafından plastik kirliliğinin önlenmesine ilişkin bağlayıcı bir uluslararası anlaşma yapılması konusunda uzlaşıya varılarak ortak bir deklarasyon imzalandı. 

Birleşmiş Milletler Çevre Asamblesi’nin (United Nations Environment Assembly- UNEA) 5/14 sayılı Kararı uyarınca düzenlenen anlaşmayı imzalayan ülkelerin; plastiklerin tüm yaşam döngüsünü ele alan, iddialı ve etkili bir eylem planını benimseyerek plastik kirliliğiyle mücadele konusundaki kararlılıklarını ortaya koymuş oldukları dile getirildi. 

(Kaynak: Fransız Büyükelçiliği Web Sitesi (uk.ambafrance.org) & Avrupa Komisyonu- WestMED Blue Economy Initiative Web Sitesi & Blue Marine Foundation Web Sitesi) 

5. Dünyanın İlk Ticari Ölçekli E-Metanol Tesisi Danimarka’da Açıldı 

Dünyanın ilk ticari ölçekli e-metanol tesisi Danimarka’nın Kasso kentinde açılarak faaliyete geçti. 

Danimarkalı bir enerji şirketi tarafından geliştirilen ve geniş ölçekli bir Japon holding şirketi ile ortak işletilen e-metanol tesisi, güneş enerjisi ve biyojenik CO2’den metanol üretiyor. 

Yıllık 42 bin ton üretim kapasitesine sahip tesiste, 52,5 MW’lık birleşik kapasiteye sahip üç adet elektrolizör bulunuyor ve bunlar yakındaki Kasso Güneş Parkı’ndan sağlanan güneş enerjisiyle tamamen yenilenebilir enerji kaynaklı yeşil metanol üretimi yapıyor. 

Tesisin yıllık üretiminin, Asya ile Avrupa arasında sefer yapan 16.000 TEU’luk bir gemiye yetecek ölçekte olacağı belirtilirken, metanolle çalışabilen konteyner gemileri bulunan uluslararası bir lojistik şirketinin üretilecek e-metanolün önemli müşterisi olacağı ifade ediliyor. Diğer müşteriler arasında bir oyuncak üreticisi devi ve yeşil metanolü plastik ve kimyasal üretiminde kullanılan fosil yakıtın yerine kullanacak olan bir ilaç üreticisi firma yer alıyor. 

Firma yetkilileri bu gelişmeyi alternatif yakıt bulma çabalarında önemli bir dönüm noktası olarak nitelendirirken, diğer taraftan ise maliyetleri düşürmek için süreçlerin iyileştirilmesini bekliyor. Bu noktada e-yakıtların ölçeklendirilmesi, fosil ve yeşil yakıtlar arasındaki fiyat farkını daraltacak düzenlemelere bağlı olacak. (Kaynak: Lloyd’s List)’’

Denilmektedir.

Sayın Üyelerimizin bilgilerine rica ederiz.

Saygılarımızla,

Vapur Donatanları ve Acenteleri Derneği

Emin EMİNOĞLU

Genel Sekreter

Ek: İlgi Yazı

Dağıtım: Tüm üyelerimiz